Reakcje chemiczne

Ok, musicie zapamiętać, że reakcje chemiczne zawsze przebiegają według określonego schematu:

Substraty (czyli to co reaguje) -----r-e-a-k-c-j-a----> produkty (czyli to co nam powstaje)

Reakcje chemiczne dzielimy ze względu na wydzielaną lub dostarczaną energię na egzo- i endotermiczne. Jeśli do układu musimy dostarczać ciepło to reakcja jest endotermiczna jeśli wydziela się ciepło jest egzotermiczna.
Zawsze te dwie mi się myliły ale jest na to prosty sposób. Egzo skojarzyło mi się z egzotycznymi miejscami, czyli  tam gdzie jest bardzo ciepło - mieszanina jest gorąca. Enod to tak jak End na końcu niektórych bajek czyli koniec. Mieszaninie skończyło się ciepło i trzeba go jej dostarczyć. Możecie wymyślić własne skojarzenie które wam pomoże to zapamiętać.

Mamy trzy typy reakcji chemicznych:

Syntezy (łączenia) czyli z dwóch lub więcej substancji powstaje jedna
A + B = AB
np: C + O2 ---> CO2

Analizy (rozkładu) czyli z jednej substancji powstają dwie lub więcej
AB = A + B
np: C12H22O11 ---> 12C + 11H2O

Wymiany czyli wymienia się grupa lub grupy pierwiastków
A +BC = AC + B
AB + CD = AD + CB
np: 2NaOH + CuSO4 ---> Na2SO4 + Cu(OH)2


Teraz jak to się robi (mam nadzieję że matma wam nie straszna?)

Musimy przeprowadzić reakcję czyli albo synteza, albo analiza albo wymiana a potem trzeba uzgodnić współczynniki stechiometryczne (te duże cyferki przed związkami). Na początek potrzebujemy wiedzieć jakie mamy substraty i ilu wartościowe są
np: Węgiel (II) oraz Tlen i chcemy je połączyć
Nad pierwiastkami piszemy ich wartościowość dla ułatwienia a potem spisujemy ją na krzyż, jeśli jest taka sama to liczby się skracają tak jak w tym przypadku

Ale to jeszcze nie koniec, teraz trzeba uzgodnić współczynniki stechiometryczne. Popatrzcie, tlenu po lewej stronie jest więcej bo dwie cząsteczki a po prawej tylko jedna dlatego żeby się zgadzało musimy dopisać 2 Przed C oraz 2 przed CO. Tych małych cyferek na dole już nie wolno nam ruszać.

Dopiero teraz się wszystko zgadza


Kolejny przykład ale teraz macie sami pomyśleć jak to przebiega

Miedź (III) oraz Tlen

Cu + O2 ---> Cu2O3

Dopisujemy współczynniki żeby liczby pierwiastków po obu stronach się zgadzały

4Cu + 3O2 ---> 2Cu2O3

Sprawdzamy czy liczby się zgadzają 4Cu = 2*2Cu    3*2O=2*3O
Wszystko jest ok więc równanie zakończone

Ćwiczenia dla was:
1.Dopisać jeśli trzeba współczynniki stechiometryczne tak żeby równanie się zgadzało

a) Miedź (II) i Tlen
Cu + O2 ---> CuO

b) Żelazo (III) i Siarka (II)
Fe + S ---> Fe2S3
 
c)Rtęć (II) i Siarka (II)
 Hg + S ---> HgS

 2. Zapisać równanie syntezy:

a) Tlen i Wodór
b) Magnez i Siarka (II)
c) Żelazo (III) i Tlen